Cemil Batur Gökçeer: Bozulmuş gerçeklikler

2004 yılında fotoğraf çekmeye başladığında Cemil Batur Gökçeer’in temel hedefi sanatını dünyada olup bitenlere tepki vermenin bir aracı olarak kullanmakmış. Dolayısıyla onun için ne kadar sarsıcı olsa da önceliği belgesel fotoğrafçılığı olmuş. Dilovası, Çukurca ve Kuzey Irak’ta çektiği fotoğraflardan sonra bu türe dair bir tatminsizlik yaşamaya başlamış, çünkü fotoğrafın temsil ettiği şeylerin yaşanan trajedilerin boyutlarıyla örtüşmediğini fark etmiş. Böylelikle 2004-2010 arasındaki yoğun belgesel fotoğrafçılık dönemi yerini yeni arayışlara bırakmış. Bu arayış hem gerçekliğin daha bulanık sularına yelken açmasına vesile olmuş hem de fotoğrafın teknik boyutuyla ilişkisini değiştirmiş. Bu sürecin ilk ürünlerinden olan ‘Düğüm’, fotoğrafçının Aksaray’ın bir köyünde geçen bir olayı hikâyeleştirmek istemesiyle ortaya çıkmış. Köyde yaşayan bir kadın üç gün boyunca ortadan kaybolur. Bulunduğunda ise bir cine âşık olduğunu iddia eder. Gökçeer bu tekinsiz olay çevresindeki insanları çeker ancak bunun insanlar için ne denli rahatsız edici olduğunu fark ettikçe fotoğrafların dilini de bulandırmaya başlar, sürekli deneyler yapar. Karanlık, puslu ve öfkeli bir görsel dilin temelini oluşturur bu seride.

‘Düğüm’ün ardından gelen ‘Mağara Albino’ Gökçeer’in gerçekliğin sertliğine karşı geliştirdiği bu alternatif dilin çok daha yetkin örneklerinden birini ortaya koyduğu bir çalışma. Akla hemen mutlak karanlığı getirse de turizmin elinde oyuncak olan mağaraları dolaşıp doğal olanın oradaki deformasyonunu kendi fotoğraflarını deforme ederek yansıtıyor sanatçı.

“Geleneksel formlarından uzaklaşmış olsam da, fotoğrafın gücüne hâlâ inanıyorum,” diyor Gökçeer. Görüntülerle oynayıp onları deforme etmesi de estetik bir karar olmaktan çok Gökçeer’in fotoğrafçılık sanatıyla olan gelgitli ilişkisinin bir sonucu.