Fotoİstanbul 2016'da kaçırmamanız gereken sergiler

Fotoİstanbul’da bu yıl itibariyle her sene bir ülke onur konuğu olacak, o ülkenin fotoğrafçıları İstanbul’a davet edilecek ve yine o ülke özelinde etkinlikler düzenlenecek. Bu yılın onur konuğu Macaristan. Fotoğraf ve Macaristan dendiğinde akla ilk gelen isimlerden biri ise kuşkusuz André Kertész.

1985 yılında kaybettiğimiz Kertész sadece Macaristan’ın değil, tüm dünyanın en önemli fotoğrafçılarından biri. Kariyeri boyunca işlerinin yeterli ilgiyi görmediğini düşünse de, pek çok ismi fotoğraflarıyla derinden etkilemiş birisi o. “Kertész deklanşöre her bastığında, kalbinin attığını hissediyorum,” diyen efsane fotoğrafçı Henri Cartier-Bresson mesela.

Bir diğer efsane fotoğrafçı Brassaï ise Kertész’i anlatırken şöyle diyor: “Büyük bir fotoğrafçının sahip olması gereken iki özelliğe sahipti o: Dünyaya, insanlara, hayata karşı uslanmaz bir açlığı ve keskin bir biçim duygusu vardı.” Lafı uzatmayalım ve Kertész’in ‘Fotoğraftaki Modern Ruh’ sergisini Fotoİstanbul kapsamında görebileceğimizi not düşelim. 

Katılımcı pek çok yabancı sanatçı arasında öne çıkanlardan biri Hollandalı Ruud van Empel. Fotoğraflarını Photoshop kullanarak mükemmelleştirilmiş temsillere dönüştürüyor Van Empel ve hiç bilmediğimiz bir dünyanın kapılarını aralıyor. Mükemmelleştirilmiş dediğimize bakmayın, karanlık bir taraf Van Empel’in hayali dünyasında her zaman mevcut. İşlerini dünya gözüyle görme fırsatını kaçırmayın. 

Tayfun Serttaş, 1935-1985 yıllarında Foto Galatasaray adlı mütevazı stüdyosunda fotoğrafçılık yapan Maryam Şahinyan’ın tüm mesleki arşivini yeniden görselleştirmiş ve Foto Galatasaray adıyla SALT Galata’da bir sergi de açmıştı. İstanbul’un ilk kadın stüdyo fotoğrafçısı olan Şahinyan, İstanbul’un önemli bir tarihsel dönemine de tanıklık etmiş bir isim. Tayfun Serttaş’ın, Şahinyan’ın fotoğraflarından oluşan arşivini festival kapsamında görebileceğimiz için şanslıyız. 

Dünyanın önünde saygıyla eğildiği bir oyuncu ve onun fotoğrafçı dostu. İkilinin iş birliğinin en önemli ürünü kuşkusuz 2014 yılında ‘Malkovich, Malkovich, Malkovich: Fotoğraf Ustalarına Saygı’ projesiydi. Miller bu projede kariyerine katkısı olan fotoğrafçıların işlerini tekrar yaratmış, tüm fotoğraflarda öznenin yerine geçen ise tabii ki Malkovich olmuştu. Andy Warhol’dan Che Guevara’ya birçok ismin kimliğine bürünmüştü Malkovich. Dorothea Lange imzalı göçmen anne fotoğrafı ve Diane Arbus’un meşhur tek yumurta ikizleri fotoğrafı da Malkovich ile Miller’ın ellerinde yeniden yaratılmıştı. 

Festivale fotoğraflarıyla konuk olanlar arasında Antoine D’Agata’dan Nick Brandt’a, Daesung Lee’den Mandy Barker’a, bu satırlara sığdıramadığımız daha pek çok isim yer alıyor. Heyecan verici sergilerden ikisinin daha haberini verelim: Robert Capa Uluslararası Büyük Ödülü birincisi Arion Gábor Kudász’ın eserleri ve foto muhabirlik alanında yeni yetenekler keşfetmeyi amaçlayan Rusya’daki Andrei Stenin Yarışması’nın birincisi İtalyan sanatçı Danilo Garcia Di Meo da Fotoİstanbul’da.